Βυζαντινή μουσική και Δημοτικό +

Η μουσική που μας ανήκει, που είναι δική μας, είναι η Βυζαντινή Εκκλησιαστική μουσική.

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΣΟΥ 

https://www.youtube.com/watch?v=PY5sLLkiOtg

 Απολυτίκιο των Χριστουγέννων

Απολυτίκιο Χριστουγέννων

Η Γέννησίς Σου, Χριστέ ο Θεός ημών,

ανέτειλε τω κόσμω το φως το της γνώσεως.

Εν αυτή γαρ οι τοις άστροις λατρεύοντες

υπό αστέρος εδιδάσκοντο.

Σε προσκυνείν τον ήλιον της δικαιοσύνης

και Σε γινώσκειν εξ ύψους Ανατολήν,

Κύριε, δόξα σοι.

To εσωτερικό του  Ναού του Σπηλαίου της Γέννησης,

η Βασιλική της Γεννήσεως, όπως λέγεται,

στην πόλη της Βηθλεέμ

Η γέννηση του Χριστού

Η γέννηση

από τον μεγάλο ζωγράφο Ελ Γκρέκο

Η Βυζαντινή είναι, επιπλέον, η πιο παραγκωνισμένη στις σπουδές μας.

Τη Υπερμάχω

από τον Ακάθιστο ύμνο,

με εικόνες από την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη

ΤΗι ΥΠΕΡΜΑΧΩι

Κοντάκιον

Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια,

ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια

αναγράφω Σοι η Πόλις σου, Θεοτόκε.

αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον

εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,

ίνα κράζω σοι «Χαίρε, Νύμφη Ανύμφευτε.»

Η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη

Η Κωνσταντινούπολη

την εποχή που ήταν πρωτεύουσα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας

Γιατί;

Απολυτίκιο Αγίας Σκέπης, 28η Οκτωβρίου

Αναφέρεται στην Παναγία μας

  

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ ΑΓΙΑΣ ΣΚΕΠΗΣ

Της Σκέπης Σου της Θείας ανυμνούμεν τας χάριτας

της ως φωτοφόρον νεφέλην εφαπλοίοις υπέρ έννοιαν

και σκέπεις τον λαόν σου νοερώς

εκ πάσης των εχθρών επιβουλής

σε γαρ και σκέπην και προστάτιν

και βοηθόν κεκτήμεθα βοώντες σοι.

Δόξα τοις μεγαλείοις σου Αγνή, δόξα τη θεία Σκέπη σου,

δόξα τη προ ημάς σου προμηθεία, Άχραντε.

Η εικόνα της Αγίας Σκέπης

Η Παναγία σκέπει (σκεπάζει) τους φαντάρους μας

στον πόλεμο του 1940 κάνοντας αμέτρητα θαύματα στις μάχες

Ίσως  γιατί δεν την γνωρίσαμε όταν ήμασταν παιδιά.
 Αξίζει όμως, να την μάθουμε  στα παιδιά γιατί είναι αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας...

Απολυτίκιο Ευαγγελισμού, 25η Μαρτίου

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ

Σήμερον της σωτηρίας ημών το κεφάλαιον

και του απ’  αίώνος μυστηρίου η φανέρωσις

ο Υιός του Θεού, Υιός της Παρθένου γίνεται

και Γαβριήλ την χάριν ευαγγελίζεται
Διό και ημείς συν αυτώ τη Θεοτόκω βοήσωμεν,

Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά Σου.

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου

Είναι γεγονός ότι στα Ωδεία, σε αυτά τα όμορφα σχολεία της μουσικής, η Βυζαντινή μουσική, αν υπάρχει, θάναι η τελευταία επιλογή για κάποιον που ενδιαφέρεται να μάθει μουσική...

Η ζωή εν τάφω,

α' στάση, από τα Εγκώμια του Επιταφίου,  Μεγάλη Παρασκευή

Από τον Νίκο Ξυλούρη

Η ζωή εν τάφω κατετέθης, Χριστέ,

και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο,

συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σήν.

Ο Επιτάφιος

του Κυρίου, στολισμένος

Ο Γολγοθάς σήμερα,

εκεί όπου σταυρώθηκε ο Χριστός

Επίσης, αν και τα Ωδεία είναι Ελληνικές  Σχολές Μουσικής, η Ελληνική Βυζαντινή μουσική δεν είναι υποχρεωτική, που σημαίνει ότι οι απόφοιτοι των Ωδείων, εμείς δηλαδή, μαθαίνουμε μόνο μία  μουσική,  την Ευρωπαϊκή ...

Άξιον εστί

β' στάση, από τα Εγκώμια του Επιταφίου,  Μεγάλη Παρασκευή

Ψάλλει χορωδία από τον Ιερό Ναό Αγίου Μηνά, Ηράκλειο Κρήτης

Άξιον εστί, μεγαλύνειν Σε τον ζωοδότην,

τον εν τω σταυρώ τας χείρας εκτείναντα

και συντρίψαντα το κράτος του εχθρού.

Λιτανεία Επιταφίου 2010 στο Μπανάτο

με την φιλαρμονική του Δήμου Λεμεσού, Κύπρος

Το ευχάριστο τώρα, μάλλον τα τελευταία χρόνια, είναι ότι στα μουσικά Γυμνάσια και Λύκεια, η Βυζαντινή μουσική προβάλλεται και μαθαίνεται.  Οι μαθητές που αποφοιτούν απ' αυτά τα σχολεία την γνωρίζουν πολύ καλά.

Aι γενεαί πάσαι ,

Ω γλυκύ μου έαρ (Ω γλυκεία μου άνοιξη),

 Έραναν τον τάφο.

Από την Γλυκερία, με συνοδεία χορωδίας και ορχήστρας

Αι γενεαί πάσαι, ύμνον τη Ταφή Σου,
προσφέρουσι Χριστέ μου

Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου Τέκνον,
πού έδυ σου το κάλλος;

Έρραναν τον τάφον αι Μυροφόροι μύρα,
λίαν πρωί ελθούσαι.

Περιφορά του Επιταφίου

 στο ωραίο νησί της Κέρκυρας

Το πτυχίο της, αναγνωρίζεται και το χρησιμοποιεί  κάποιος αν θέλει να έχει μία πιστοποίηση για κάποιο παραδοσιακό όργανο.... (Το παραδοσιακό όργανο, δηλαδή, από μόνο του δεν αναγνωρίζεται)

 Χριστός Ανέστη

Αναστάσιμο απολυτίκιο

 από τον τραγουδιστή Σταμάτη Γονίδη και ορχήστρα 

Χριστός Ανέστη εκ νεκρών,
θανάτω θάνατον πατήσας
και τοις εν τοις μνήμασιν,
ζωήν χαρισάμενος.

Ο ναός της Αναστάσεως, με τον Πανάγιο Τάφο του Κυρίου

Η Ανάσταση του Κυρίου

 Παλαιότερα, στις εξετάσεις των μουσικών, αν γνώριζες  Βυζαντινή μουσική μπορούσες να γίνεις εκπαιδευτικός   μουσικής πολύ πιο εύκολα απ΄ όταν ήξερες Ευρωπαϊκή μουσική.  Τόση σημασία είχε δωθεί σε αυτήν.

Αγνή Παρθένε Δέσποινα

γραμμένο από τον Άγιο Νεκτάριο για την Παναγία,

ακούγεται ο χορός των μοναχών της Σιμωνόπετρας, Άγιον Όρος

(Ίσως είναι μεγάλο για τα παιδιά... αλλά είναι από τα αγαπημένα μου!)

Αγνή Παρθένε Δέσποινα, Άχραντε Θεοτόκε,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Παρθένε Μήτηρ Άνασσα, Πανένδροσε τε πόκε.

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Υψηλοτέρα Ουρανών, ακτίνων λαμπροτέρα

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Χαρά παρθενικών χορών, αγγέλων υπερτέρα,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Εκλαμπροτέρα ουρανών φωτός καθαροτέρα,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Των Ουρανίων στρατιών πασών αγιωτέρα

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Μαρία Αειπάρθενε κόσμου παντός Κυρία

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Άχραντε Νύμφη Πάναγνε Δέσποινα Παναγία,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Μαρία Νύμφη Άνασσα, χαράς ημών αιτία.

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Κορή σεμνή Βασίλισσα, Μήτηρ υπεραγία,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Τιμιώτερα Χερουβείμ υπερενδοξοτέρα

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Των ασωμάτων Σεραφείμ των Θρόνων υπερτέρα,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Χαίρε το άσμα Χερουβείμ χαίρε ύμνος Αγγέλων

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Χαίρε ωδή των Σεραφείμ Χαρά των Αρχαγγέλων

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Χαίρε ειρήνη και χαρά λιμήν της σωτηρίας

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Παστάς του Λόγου ιερά άνθος της αφθαρσίας

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Χαίρε Παράδεισε τρυφής, ζωής τε αιωνίας,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Χαίρε το ξύλον της ζωής, πηγή αθανασίας,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Σε ικετεύω Δέσποινα, Σε, νυν, επικαλούμαι,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Σε δυσωπώ Παντάνασσα, Σην χάριν εξαιτούμε.

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Κορή σεμνή και άσπιλε, Δεσποίνα Παναγία

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Θερμώς επικαλούμε Σε, Ναέ ηγιασμένε,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Αντιλαβού μου, ρύσαι με, από τού πολεμίου,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Και κλήρονομον δείξον με, ζωής της αιωνίου,

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε.

Ο Άγιος των καιρών μας , ο Άγιος Νεκτάριος

Αργότερα αυτό το προνόμιο, που προσήλκυε μαθητές στο να μάθουν την μουσική αυτή και στήριζε όσους είχαν εντρυφήσει σ' αυτήν, καταργήθηκε.

Ευλογητός ει, Χριστέ ο Θεός ημών 

Ευλογητός ει, Χριστέ ο Θεός ημών,

ο πανσόφους τούς αλιείς αναδείξας,

καταπέμψας αυτοίς τό Πνεύμα τό άγιον,

καί δι' αυτών τήν οικουμένην σαγηνεύσας,

φιλάνθρωπε, δόξα σοι.

Η Αγία Τριάδα

του Αντρέι Ρουμπλιώφ

Η Αγία Τριάδα

Ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιον Πνεύμα

στην Ιερά Μονή Βατοπεδίου, στο Άγιον Όρος

Άλλοτε , είχα ακούσει από παλαιότερους συναδέλφους, ότι τα παιδιά στο σχολείο μαθαίνανε όλα τα τροπάρια (Βυζαντινά κομμάτια που μιλούν για κάποιον άγιο) των αγίων του έτους(φαντάζομαι των πιο γνωστών).  Άλλοτε...

Αυτό μου έκανε φοβερή εντύπωση...

Απολυτίκιον του Αγίου Αντωνίου

Απολυτίκιον Αγίου Αντωνίου

Τόν ζηλωτήν Ἠλίαν τοῖς τρόποις μιμούμενος,

τῷ Βαπτιστῇ εὐθείαις ταῖς τρίβοις ἑπόμενος,

Πάτερ Ἀντώνιε, τῆς ἐρήμου γέγονας οἰκιστής,

καί τήν οἰκουμένην ἐστήριξας εὐχαῖς σου,

διό πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ,

σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.

Ο Άγιος Αντώνιος

κοπτική νοοτροπία

με τον Άγιο Παύλο τον Απλό

Εντούτοις είναι αλήθεια ότι η Βυζαντινή μουσική έχει επηρεάσει σπουδαίους Έλληνες συνθέτες που την αγάπησαν και θέλησαν να την δώσουν στο κοινό τους με μία καινούργια άποψη, όπως ο Σταμάτης Σπανουδάκης...

Lord of the powers (Κύριε των δυνάμεων)

Κύριε των Δυνάμεων

του Σταμάτη Σπανουδάκη

Ή άλλους σαν τον Μίκη Θεοδωράκη που επηρεάστηκαν απ' αυτήν και έγραψαν έργα όπως η 'Θεία Λειτουργία' ή 'ο Επιτάφιος'...

ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ ΒΑΣΙΛΕΨΕΣ ΑΣΤΕΡΙ ΜΟΥ 1966 ΣΠΑΝΙΟ

Επιτάφιος

το τραγούδι "Βασίλεψες αστέρι μου"

ερμηνεύει η Μαρία Φαραντούρη

Έτσι μπορούμε να ελπίσουμε ότι όταν τα παιδιά μάθουν την παράδοσή μας, την Βυζαντινή παραδοσιακή μουσική, τότε μπορεί  να μεγαλουργήσουν και να γίνουν κι αυτοί σπουδαίοι μουσικοί.

Το πελώριο άγαλμα του Χριστού Λυτρωτή

στο Ρίο Ντε Τζανέϊρο, στην Βραζιλία

Ελπίζω να μην σας κούρασα...

Lampros Lampinos
(διπλωματούχος Βυζαντινής μουσικής)